Zdjęcie pochodzi ze zbiorów Anny Olejnik

Zdjęcie pochodzi ze zbiorów Anny Olejnik (Lufa Pak 43 przygotowana przed przerobieniem jej na pamiątkowy krzyż w Budach Grabskich )

To prawdopodobnie z 46. korpusu, który dotarł do Żyrardowa 16 stycznia 1944 roku (a wg. innych źródeł 11) pochodziły odwody, na które natknął się w lesie pod Skierniewicami batalion z 1052 pułku piechoty Armii Czerwonej. Po tych walkach pozostała pamiątka w postaci krzyża z lufy działa Pak 43 w Budach Grabskich.

17 stycznia minęła kolejna rocznica walk o Skierniewice. W świetle najnowszych informacji, do których udało się po latach dotrzeć, starcia o pozycje obronne Niemców zlokalizowane na północny zachód od miasta, miały gwałtowny i krwawy przebieg. Niespodziewany nocny manewr 1052 pułku, wyprowadzony z okolic Białej Rawskiej, oskrzydlił od wschodu niemiecką linię umocnień. Przekreśliło to plany oparcia obrony Warszawy o skierniewickie umocnienia.

Zresztą i tak wydarzenia potoczyły się zupełnie innym scenariuszem niż Niemcy zakładali. Pierwszy rzut oka na niemieckie mapy sztabowe z przełomu 1944 i 45 roku sugeruje solidnie przygotowaną obronę przed spodziewaną ofensywą rosyjską. Linia Wisły obsadzona przez 5 dywizji piechoty, w odwodzie, w rejonie Białobrzegów 25 dywizja pancerna. Jednak jak przyjrzymy się bliżej składom poszczególnych formacji, wyraźnie widać, że koniec III Rzeszy był już blisko. Skierniewice znajdowały się na granicy około 50 kilometrowego pierścienia obronnego Warszawy (po jego zewnętrznej stronie) i nie były przewidziane do bezpośredniej obrony.

Na południowy zachód od miasta stacjonował VIII Korpus Armijny, w którego skład wchodziły trzy dywizje: 251 Dywizja Piechoty oraz 6 i 45 Dywizja Grenadierów Ludowych.

Te ostatnie były tworzone od drugiej połowy 1944 roku. W założeniu miały rekrutować się z ochotników deklarujących odpowiednią postawę ideologiczną. W praktyce często były to rozbite dywizje piechoty, które przechodziły odtworzenie. Dla „wzmocnienia ducha bojowego” otrzymywały one jako kadrę dowódczą oficerów, a często i podoficerów wywodzących się z Waffen-SS. Ich liczebność była zdecydowanie mniejsza od regularnej dywizji, ale próbowano to rekompensować wyposażeniem. Linia schronów bojowych ciągnąca się wzdłuż rzeki Rawki była fragmentem większej linii umocnień, zbudowanych z północy na południe, od Wisły aż po okolice Krakowa.

Na przedpolach miasta, w okolicach Kamiona, Samic i Rudy obsadzały ją specjalne przeciwpancerne kompanie forteczne. To one właśnie walczyły z czołgami pułkownika Paszkowa, który zajął miasto od strony Rawy Mazowieckiej.

Ogólny chaos panujący zimą 1945 roku w szeregach niemieckich armii i szybkie postępy Armii Czerwonej, powodowały, że ustalenie składu wojsk nacierających było znacznie łatwiejsze od składu wojsk obrońców. Zwłaszcza, że niemieckie dowództwo często wydawało rozkazy sprzeczne z ogólnym planem obrony.

Przykładem jest korpus pancerny. To prawdopodobnie z 46 Korpusu, który dotarł do Żyrardowa 16 stycznia (a wg. innych źródeł 11) pochodziły odwody, na które natknął się lesie pod Skierniewicami batalion z 1052 pułku piechoty Armii Czerwonej. Po tych walkach pozostała pamiątka w postaci krzyża z lufy działa Pak 43 w Budach Grabskich.

Mimo, że wydaje się, że wydarzenia z 17 stycznia zostały już dogłębnie zbadane i opisane, za każdym razem, kiedy pochylam się nad tematem, odkrywam nowe interesujące, a czasem zaskakujące informacje. Zagadek do rozwikłania pozostaje jeszcze kilka, może w przyszłości uda się zajrzeć do archiwów rosyjskich, które z pewnością zawierają wiele ciekawych informacji.

Radosław Stefanek

Jak oceniasz ten artykuł?

  • 0
    BARDZO PRZYDATNY
    BARDZO PRZYDATNY
  • 0
    ZASKAKUJĄCY
    ZASKAKUJĄCY
  • 0
    PRZYDATNY
    PRZYDATNY
  • 0
    OBOJĘTNY
    OBOJĘTNY
  • 0
    NIEPRZYDATNY
    NIEPRZYDATNY
  • 0
    WKURZAJĄCY
    WKURZAJĄCY
  • 0
    BRAK SŁÓW
    BRAK SŁÓW

0Komentarze

dodaj komentarze

Portal eglos.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść wpisu. Wpisy niezwiązane z tematem, wulgarne, obraźliwe lub naruszające prawo będą usuwane. Zapraszamy zainteresowanych do merytorycznej dyskusji na powyższy temat.

Treść niezgodna z regulaminem została usunięta. System wykrył link w treści i komentarz zostanie dodany po weryfikacji.
Aby dodać komentarz musisz podać wynik
    Nie ma jeszcze komentarzy...
tel. 603 755 223 lub napisz kontakt@glossk.pl

KUP eGŁOS

historia

Promocja trzeciego tomu "Rocznika Skierniewickiego"...

Spotkanie autorskie wokół publikacji "Torami...

To dzięki niemu Skierniewice stały się miastem

W mieście dużo błota, ale koszary urocze

W Skierniewicach uczczono rocznicę wybuchu...

Za znęcanie się nad pieskiem ukarano doktora w...

Szalone lata trzydzieste

Skierniewice drewniane, czyli pocztówka z...

eOGŁOSZENIA

Już teraz możesz dodać ogłoszenie w cenie tylko 5,00 zł za tydzień - POZNAJ NOWE OGŁOSZENIA