Co zrobić kiedy, tuż przed wyjazdem okazuje się, że na miejscu naszego planowanego urlopu są zagrożenia wystąpieniem powodzi, huraganów, terroryzmu czy innych katastrof? Czy wobec ostrzeżenia o zagrożeniu musimy lecieć na wycieczkę czy też możemy z niej zrezygnować, a jeśli tak to z jakimi konsekwencjami finansowymi?

Otóż w takiej sytuacji podróżny może nie jechać na wykupioną wycieczkę i skorzystać z prawa do odstąpienia od umowy oraz jest uprawniony do pełnego zwrotu wszelkich wpłat dokonanych z tytułu imprezy turystycznej. Natomiast nie ma on prawa do dodatkowej rekompensaty.

Wynika to wprost z przepisów ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych. Zgodnie z jej treścią, podróżny może odstąpić od umowy o udział w imprezie turystycznej przed rozpoczęciem imprezy turystycznej bez ponoszenia opłaty za odstąpienie w przypadku wystąpienia nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności występujących w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie, które mają znaczący wpływ na realizację imprezy turystycznej lub przewóz podróżnych do miejsca docelowego.

W takim przypadku, podróżny może żądać wyłącznie zwrotu wpłat dokonanych z tytułu imprezy turystycznej, bez odszkodowania lub zadośćuczynienia w tym zakresie.

Poprzez nieuniknione i nadzwyczajne okoliczności należy rozumieć sytuację pozostającą poza kontrolą strony powołującej się na taką sytuację, której skutków nie można było uniknąć, nawet gdyby podjęto wszelkie rozsądne działania. Jako przykład takich okoliczności podaje się w szczególności działania wojenne, inne poważne problemy związane z bezpieczeństwem, takie jak terroryzm, znaczące zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, takie jak wybuch epidemii, poważnej choroby w docelowym miejscu podróży lub katastrofy naturalne, takie jak powodzie lub trzęsienia ziemi, lub warunki pogodowe uniemożliwiające bezpieczną podróż do miejsca docelowego uzgodnionego w umowie o udział w imprezie turystycznej.

Przepisy stanowią ponadto, że podróżny może odstąpić od umowy o udział w imprezie turystycznej w każdym czasie przed jej rozpoczęciem. Wówczas jednak, podróżny może zostać zobowiązany do zapłacenia odpowiedniej i uzasadnionej opłaty za odstąpienie od umowy na rzecz organizatora turystyki. Takie opłaty zazwyczaj są przewidziane w umowie w wysokości zależnej od tego, w jakim czasie przed rozpoczęciem imprezy turystycznej doszło do odstąpienia. Jeżeli jednak wysokość opłaty za odstąpienie nie została umownie uregulowana, jej wysokość odpowiada cenie imprezy turystycznej pomniejszonej o zaoszczędzone koszty lub wpływy z tytułu alternatywnego wykorzystania danych usług turystycznych. Na żądanie podróżnego organizator turystyki uzasadnia wysokość opłat za odstąpienie od umowy o udział w imprezie turystycznej. Opłata podlega potrąceniu z wpłaty dokonanej przez podróżnego.

Co więcej, konsument, który zawarł umowę o udział w imprezie turystycznej poza lokalem przedsiębiorstwa (np. przez telefon) może w terminie 14 dni od dnia jej zawarcia odstąpić od niej bez podawania przyczyny i ponoszenia kosztów, chyba że negocjacje ustne, na podstawie których została zawarta umowa, były prowadzone w oparciu o wcześniejsze zamówienie złożone przez konsumenta.