– Coraz więcej skazanych trafia do nas. Sąd chciał przydzielić nam 60 osób, zgodziliśmy się na 30 – wylicza Michał Michalik, wójt gminy Rawa Mazowiecka.

Te dodatkowe ręce do pracy nie są powodem do radości w gminach. Skazani na odpracowanie kierowani są najczęściej do prac porządkowych w szkołach, urzędzie gminy, czy samorządowych zakładach, jeśli takie są.

– To duża odpowiedzialność. Nie znamy wszystkich kierowanych do nas osób – komentuje wójt.

Słowa gospodarza gminy Rawa Mazowiecka znajdują potwierdzenie.

– Samorząd oraz podmioty nie otrzymują informacji, jaki czyn stanowił podstawę skazania – przyznaje Piotr Sujka, prezes Sądu Rejonowego w Rawie Mazowieckiej.

Według danych z rawskiego sądu w tym roku nie przybyło osób skazanych na karę ograniczenia wolności w formie wykonania prac społecznie użytecznych w porównaniu do ubiegłego roku, czy też 2019. Do 30 listopada skazano 144 osoby. W 2020 odpracować karę miało 177 skazanych.

– Natomiast nastąpił zdecydowanie wzrost orzeczonych kar prac społecznych za nie wykonaną karę grzywny w porównaniu do lat ubiegłych 2019-2020 – informuje sędzia.

Do końca listopada było to 78 przypadków, rok temu tylko 43.

W tym roku Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej sądu rejonowego w Rawie Mazowieckiej wystawił 171 skierowań w sprawach dotyczących wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społecznie użyteczne w zamian za grzywnę, której egzekucja okazała się bezskuteczna.

– Kurator wzywa skazanego czy też ukaranego do siedziby Zespołu. Przeprowadza rozmowę, podczas której wysłuchuje skazanego – zbiera informacje dotyczące: zatrudnienia, sytuacji materialnej, umiejętności zawodowych, stanu zdrowia innych spraw sądowych, w tym obowiązków nałożonych na skazanego w innych sprawach. Skazany zgłasza uwagi i problemy dotyczące przeszkód w wykonywaniu pracy – na okoliczność powyższego sporządzana jest notatka – opisuje prezes Sujka.

Na podstawie ustaleń kurator wydaje decyzję określającą miejsce, rodzaj oraz termin wykonywania pracy.
W tym roku najwięcej skierowań było do rawskiej straży miejskiej – 59 osób. Kolejnych 10 osób miało opracować karę w Rawsko-Bialskiej Spółdzielni Socjalnej „Nadzieja i praca”. Niektórzy trafili do parafii na terenie powiatu rawskiego – 10 osób.

– Rozporządzenie dzieli podmioty, na wskazane przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta oraz te, w których realizowana jest kara ograniczenia wolności oraz praca społecznie użyteczna – za ich zgodą. W mojej ocenie podmioty wymienione jako pierwsze nie mają możliwości odmowy przyjęcia skazanych. Jednocześnie zauważyć należy, że w powołanym rozporządzeniu brak jest regulacji dotyczących sytuacji, gdy dany podmiot wskazany przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta odmówi przyjęcia skazanego do pracy – tłumaczy prezes Piotr Sujka.

– Na początku roku wskazaliśmy, że nie mamy możliwości zorganizowania skazanym prac społecznie użytecznych – przyznaje Jolanta Wróblewska, sekretarz miasta Rawa Mazowiecka. – Ostatecznie wskazaliśmy sądowi jedynie urząd miasta, jako miejsce, gdzie takie osoby mogłyby odpracować karę.

Od kilku lat rozliczeniem godzin prac, wskazywaniem robót do wykonania zajmują się strażnicy miejscy.

– Trudno znaleźć zajęcie skazanemu, w przypadku gdy większość usług komunalnych w mieście świadczą zewnętrzne firmy – przyznaje sekretarz miasta. – Do tego, takim pracownikiem trzeba się odpowiednio zająć, zabezpieczyć mu sprzęt do wykonania pracy, rozliczać godziny.

Na koniec listopada w statystykach prowadzonych przez straż miejską było 42 skazanych, którzy mieli opracować karę. Do pracy nie stawiło się… 19 osób.

W 2020 roku osoby skierowane przez sąd przepracowały na rzecz miasta ponad 2,3 tys. godzin.
Urzędnicy przyznają, że nieobecności są powszechne. W prawie każdym samorządzie przynajmniej co trzeci skazany nie wywiązuje się z obowiązku rozliczenia godzin pracy.

Do Zakładu Gospodarki Komunalnej w Białej Rawskiej powinno w tym roku trafić 35 osób, które miały odpracować kary. W listopadzie w dokumentach widniało 19 nazwisk skazanych. Ci łącznie przepracowali ponad 560 godzin.

W gminie Sadkowice 12 osób odpracowywało karę.

– Nie wszyscy są z terenu naszej gminy. Różnie bywa z ich chęcią do pracy – przyznaje wójt Karolina Kowalska.

Urzędnicy z Regnowa konsekwentnie piszą do sądu, że nie mają gdzie zorganizować skazanym prac społecznie użytecznych.

– Nie mamy zakładu budżetowego, który mógłby nadzorować pracę skazanych – mówi Mariusz Cheba, wójt gminy Regnów. – Nie mamy też pracownika gospodarczego zatrudnionego na stałe, który mógłby pilnować tego, co robi skierowany do pracy.

Włodzimierz Szczepański, Joanna Kielak

Materiał opublikowany (16.12) w "Głosie Rawy Mazowieckiej i Okolicy".