Pierwsza istotna zmiana dotyczy opłat w sprawach majątkowych. Dotychczas opłata ta wynosiła 5 proc. wartości przedmiotu sporu lub zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 złotych i nie więcej niż 100 000 złotych. Nowe przepisy przewidują dwa sposoby obliczania opłaty. W sprawach poniżej 20 000 złotych wysokość opłaty w zależności od wartości przedmiotu sporu będzie stanowiła: do 500 złotych – opłata w kwocie 30 złotych; ponad 500 złotych do 1 500 złotych – opłata w kwocie 100 złotych; ponad 1 500 złotych do 4 000 złotych – opłata w kwocie 200 złotych; ponad 4 000 złotych do 7 500 złotych – opłata w kwocie 400 złotych; ponad 7 500 złotych do 10 000 złotych – opłata w kwocie 500 złotych; ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych – opłata w kwocie 750 złotych; ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych – opłata  w kwocie 1 000 złotych. Z kolei przy wartości przedmiotu sporu ponad 20 000 złotych pobiera się od pisma opłatę stosunkową wynoszącą 5 proc. tej wartości, nie więcej jednak niż 200 000 złotych (czyli dwukrotnie więcej niż dotychczas).

Druga zmiana dotyczy opłaty od wniosku o zawezwanie do próby ugodowej, która dotychczas wynosiła od 40 do 300 złotych w zależności od wartości przedmiotu sporu. Nowelizacja przewiduje, że opłata od wniosku o zawezwanie do próby ugodowej będzie wynosiła 1/5 opłaty od pozwu a zatem, w przypadku roszczeń o dużej wartości, będą to niebagatelne kwoty.

Zupełną nowością jest wprowadzenie opłaty stałej w kwocie 100 złotych, którą będzie się pobierało od wniosku o doręczenie orzeczenia albo zarządzenia z uzasadnieniem. Dotychczas przepisy nie przewidywały opłat za uzasadnienie. Strona niezadowolona z wyroku mogła złożyć darmowy wniosek o uzasadnienie, i dopiero po lekturze argumentów, którymi kierował się Sąd, podjąć decyzję czy składać apelację a tym samym ponosić dodatkowe koszty postępowania. W wielu przypadkach analiza uzasadnienia sądu pozwalała na oszacowanie szans sukcesu w drugiej instancji. Oczywiście opłata w wysokości 100 złotych nie jest bardzo wysoka, ale dla strony, która poniosła już wysokie koszty postępowania, jej poniesienie w celu poznania motywów sądu może okazać się dolegliwa.

Nowe przepisy przewidują także wyższe opłaty od wniosku o wszczęcie postępowania nieprocesowego lub samodzielnej jego części, apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej, skargi o wznowienie postępowania i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia w sprawie, w której postępowanie nieprocesowe zostało wszczęte z urzędu lub wniosku o zabezpieczenie dowodu. Dotychczas było to 40 złotych a obecnie opłata ta wzrosła do 100 złotych.

Z 60 złotych do 100 złotych wzrosły też opłaty od wniosku o założenie księgi wieczystej, połączenie nieruchomości w jednej księdze wieczystej, która jest już prowadzona, odłączenie nieruchomości lub jej części, sprostowanie działu I-O, wpis ostrzeżenia lub dokonanie innych wpisów.

Dwukrotnie zwiększyły się także opłaty w sprawach spadkowych. Dotychczas od wniosku o stwierdzenie nabycia spadku, zabezpieczenie spadku, sporządzenie spisu inwentarza lub odebranie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku należało uiścić 50 złotych, a wedle nowych przepisów będzie to już 100 złotych.

Jako, że nowelizacja przewiduje dużo zmian w obowiązujących przepisach, planuje poświęcić także kolejne artykuły na ich omówienie.