Światowa Organizacja Zdrowia ogłosiła, że w 2021 roku rak piersi jest najczęściej diagnozowanym nowotworem. Rocznie wykrywany jest u 1,5 mln kobiet na świecie. Każdego dnia ponad 50 Polek dowiaduje się, że ma raka piersi.

Przyczyny powstawania raka piersi wciąż nie są znane, a możliwości zapobiegania niewielkie. Lekarze powtarzają – rak w początkowej fazie nie boli, przebiega bezobjawowo, dlatego kobiety zgłaszają się do lekarza, gdy choroba jest już zaawansowana. Tymczasem, wczesne wykrycie zmian  może obniżyć umieralność z powodu raka piersi nawet o 30 proc.

– Właśnie mija czwarty rok od przebycia choroby, pracuję, żyję aktywnie. A do lekarza, który zmobilizował mnie do wykonania badań, wróciłam i podziękowałam mu, że kopnął mnie w odpowiednim kierunku – dodaje żartobliwie pani Elżbieta Dzięgielewska, skierniewicka amazonka.

Krystyna Kuś zachorowała 12 lat temu.

– Szybko zostałam skierowana na operację, a już po 10 miesiącach miałam zrobioną rekonstrukcję piersi. Obyło się bez chemii ani naświetlań, przeszłam tylko hormonoterapię – opowiada.

Obydwie skierniewiczanki wstąpiły do stowarzyszenia skierniewickich Amazonek. Tu otrzymały wsparcie i jak podkreślają – nie były z problemem same.

– Poza kontaktami do lekarzy czy sposobami radzenia sobie ze zniesieniem chemii czy radioterapii, znalazłam wsparcie osób doświadczonych chorobą – mówi Elżbieta Dzięgielewska.

Opowiada, jak poradziła sobie po przebyciu choroby.

– Zmieniłam pracę, zdecydowałam się na to po ponad 20 latach – opowiada Elżbieta Dzięgielewska. – Potem jeszcze raz ją zmieniłam, a doświadczenie choroby spowodowało, że stałam się odważniejsza. Było 50 procent szans na powodzenie leczenia, dotarło do mnie, że życie moje mogło się w każdej chwili skończyć. Przewartościowałam je i dziś wiem, co jest ważne. Nie tylko praca, dom, rodzina, ale też ja – dodaje.

– Wczesne wykrycie raka powoduje, że rokowania są lepsze, a leczenie dużo łagodniej przebiega – mówi Krystyna Kuś.

W stowarzyszeniu Amazonka Krystyna Kuś pełni funkcję prezesa. Zachęca panie do korzystania z pomocy organizacji.

PAMIĘTAJ!

• raz w miesiącu dokładnie oglądaj i badaj swoje piersi
• po ukończeniu 20 lat zgłoś się na pierwsze USG piersi
• po 30. urodzinach rób USG piersi raz do roku
• jeżeli w rodzinie występowały przypadki nowotworów piersi, badaj się co pół roku,
• po 50. roku życia co 2 lata zgłaszaj się na mammografię

Mammografia – bezpłatne badanie profilaktyczne przysługuje paniom w wieku 50-69 lat raz na dwa lata. Badania wykonywane są w przychodniach i mammobusach

Rak piersi w Łódzkiem

• Liczba przebadanych kobiet w 2021 roku (do końca sierpnia) wyniosła 46 998 w tym 18 584 w pracowniach stacjonarnych i 28 414 w mammobusach. Do etapu pogłębionej diagnostyki zgłosiło się 1322 kobiet, do leczenia zostało skierowanych 198 kobiet. Objęcie populacji w 2021 roku w skali kraju 34,52 proc., województwo łódzkie 37,26 proc. (czyli powyżej średniej krajowej).
• Objęcie populacji w 2021 roku (na dzień 01.09.) w skali kraju 34,52 proc. województwo łódzkie 37,26 proc. (czyli powyżej średniej krajowej).
• W roku 2020 do etapu pogłębionej diagnostyki (czyli na biopsję zmiany w piersi) skierowano 2399 kobiet, zgłosiło się 1965 kobiet, do leczenia zostało skierowanych 395 kobiet.
• W roku 2020 – powodu epidemii – liczba wykonanych mammografii spadła o 23 tysiące (w porównaniu z 2019 r.)

Czynniki ryzyka

• płeć – rak piersi występuje głównie u kobiet,
• wiek – 80 proc. zachorowań na raka piersi dot. kobiet po 50 roku życia,
• geny – ok. 10 proc. nowotworów piersi ma charakter genetyczny,
• hormony – doustna antykoncepcja i hormonalna terapia zastępcza zwiększają ryzyko zachorowania na raka piersi,
• styl życia – nadmierne spożywanie tłuszczy i alkoholu oraz nadwaga mogą mieć wpływ  na wzrost ryzyka zachorowania na raka piersi,
• tkanka – kobiety z tzw. gęstą tkanką gruczołowa sa bardziej podatne na zachorowanie na raka piersi.

Wczesne objawy raka piersi i raka sutka

• wciągnięcie skóry lub brodawki sutkowej,
• wyciek z brodawki,
• zaczerwienienie,
• wyczuwalny guz,
• powiększenie węzłów chłonnych,
• obrzęk,
• asymetria piersi

Autorki: Anna Wójcik-Brzezińska, Joanna Młynarczyk